Veelgestelde vragen

Een Monumentenwacht inspecteert monumentale gebouwen en adviseert eigenaren over het onderhoud van hun monumenten. In elke provincie is een Monumentenwacht actief. In Nederland werken er in totaal meer dan 100 monumentenwachters en bouwtechnisch adviseurs. Als monumenteigenaar kunt u een abonnement op de Monumentenwacht nemen. Als u dat doet, komt de Monumentenwacht één- of tweejaarlijks uw monument inspecteren.

De Monumentenwacht houdt zich vooral bezig met onafhankelijke bouwkundige inspecties van monumenten. Ook geeft de monumentenwacht steeds vaker advies aan eigenaren van monumenten.

Tijdens een inspectie kijkt de Monumentenwacht naar de buitenkant en naar de binnenkant van uw monument. Ze kijken bijvoorbeeld op het dak naar mogelijk lekkages en inspecteren aan de binnenkant van uw monument de staat van karakteristieke elementen. Kleine reparaties en werkzaamheden voert de Monumentenwacht vaak tijdens een inspectie al uit.

U bent eigenaar van een monumentaal pand en wilt het onderhoud en behoud van het pand waarborgen. U zoekt hiervoor een partij die u kan ontzorgen op deskundige, betrouwbare en onafhankelijke wijze. Van het signaleren van en adviseren over (preventief) onderhoud en een meerjarenonderhoudsplan tot advies over subsidieaanvragen en begeleiding in onderhouds- en verbouwingswerkzaamheden. Overweeg u een monumentaal pand aan te schaffen of te verkopen? Ook dan kunnen we u voorzien van bouwkundig advies.

U kunt de Monumentenwacht inschakelen als u eigenaar bent van een:

• rijksmonument;
• provinciaal monument;
• gemeentelijk monument;
• object met cultuurhistorische waarde (gebouw, molen, bakhuisje, groen, archeologie, e.d.).

Overweegt u een monumentaal pand te kopen of te verkopen? Ook dan kunt u ons inschakelen.

Om ervoor te zorgen dat het inspectiewerk van de Monumentenwachten niet stil komt te liggen en de medewerkers veilig kunnen werken, volgen we de richtlijnen van het RIVM. We baseren onze veiligheidsmaatregelen grotendeels op het protocol ‘Samen veilig blijven werken’ waarin alle maatregelen zijn opgenomen die veilig doorwerken in de sectoren Bouw en Techniek mogelijk maken.

Eerst zorgen we voor een kennismaking om de wensen en behoeften van u en uw pand helder te krijgen. Dit kan persoonlijk bij u aan de keukentafel, maar ook telefonisch of via e-mail. Aan het eerste intakegesprek zijn geen kosten verbonden. Na de kennismaking volgt indien gewenst een conditiemeting van uw pand. Tijdens de inspectie kunnen kleine herstelwerkzaamheden desgewenst direct worden uitgevoerd. Na afloop ontvangt u een onafhankelijk inspectierapport. Lees meer over onze diensten.

Het inspectierapport is het basisproduct van de Monumentenwacht Limburg dienstverlening. Afhankelijk van de wensen van de eigenaar zijn er meerdere varianten mogelijk: een QuickScan, een reguliere inspectie of een uitgebreide NEN-rapportage. Met de ontvangst van het rapport begint voor de eigenaar het werk pas. Om eigenaren verder op weg te helpen, is onze dienstverlening er op gericht om de eigenaar te geheel te ontzorgen van alle aspecten die bij onderhoud en herstelwerk komen kijken: van opname tot oplevering. In opdracht van de eigenaar maakt MWL een onderhoudsplan met werkbeschrijving, zij adviseert in de zoektocht naar cofinanciering vanuit bestaande regelingen (Europees, landelijk, provinciaal, gemeentelijk, fondsen) en begeleidt en toetst de uit te voeren werkzaamheden op kwaliteit en instandhouding van monumentale waarden. Uiteindelijk draait het allemaal hierom: een monument in kwalitatief goede toestand duurzaam te behouden voor toekomstige generaties.

Afhankelijk van de vraag en de behoefte kunnen meer of minder uitvoerige rapporten worden opgesteld. Als de eigenaar plannen heeft voor een volledige restauratie van zijn pand vergt dat een uitvoeriger inspectierapport dan de voorbereiding van alleen onderhoudswerkzaamheden. Voor een aankoopadvies kan volstaan worden met een meer summier rapport. We bieden maatwerk: een op behoefte toegesneden advies tegen een toegesneden, gedifferentieerd tarief.

Nee. Wij adviseren u alleen over wat er wanneer moet gebeuren. Wel voeren we tijdens een inspectie noodherstel uit. We zorgen ervoor dat uw pand ‘wind- en waterdicht’ blijft. Hiermee voorkomen we verval. Als er ter plekke via klein noodherstel een situatie geconsolideerd kan worden, dan doen we dat. Bij omvangrijk werk, adviseren we u om zo snel mogelijk een aannemer in te schakelen.

Wij helpen onze leden door regelmatig een inspectie uit te voeren. Dan kunnen we een gebrek tijdig opsporen. Lekkages en andere directe mankementen die tot grotere vervolgschade kunnen leiden, repareren we meteen tijdens de inspectie. Het rapport geeft u inzicht in de onderhoudsmaatregelen waar het pand om vraagt en de bijbehorende kosten. Het rapport van Monumentenwacht kunt u gebruiken voor uw subsidieaanvraag (SIM en woonhuisregeling).

Ons inspectierapport zet de onderhoudsmaatregelen waar uw pand om vraagt op een rijtje, met daarbij een bijbehorende kostenraming. Monumentenwacht Limburg is een onafhankelijke niet-commerciële organisatie. Ons rapport kunt u gebruiken bij het aanvragen van een SIM en woonhuissubsidieregeling.

Nee. U bent en blijft zelf verantwoordelijk voor het onderhoud van uw pand. U maakt uw eigen keuzes. Monumentenwacht geeft advies over welke werkzaamheden u binnen een bepaalde termijn zou moeten uitvoeren om uw pand in goede conditie te houden.

Ja, wij kunnen de verbouwing of restauratie van opname tot oplevering begeleiden.

Nee. Indien er geen wijzigingen plaatsvinden, is er alleen een meldingsplicht bij de gemeente.

Over het algemeen geldt dat u voor iedere wijziging aan uw beschermde monument een omgevingsvergunning nodig hebt. Sloopwerk, het verplaatsen of verbouwen van uw monument is vanzelfsprekend altijd vergunningplichting. Maar ook bijvoorbeeld voor het schilderen van de gevel in een andere kleur of het vervangen van historisch glas in een raam hebt u een vergunning nodig. Ook bij het vervangen van voegwerk of het reinigen van de gevel dient een vergunning te worden aangevraagd.

Monumentenwacht helpt leden met de belangrijkste fiscale en financiële regelingen op monumentengebied. Ook bieden we ondersteuning bij het aanvragen van subsidies. In dat geval is een periodiek instandhoudingsplan vereist. Monumentenwacht Limburg kan voor u het volledige plan opstellen voor uw SIM aanvraag of andere subsidieaanvragen

Dit is afhankelijk van de status van uw monument. Er zijn vier categorieën monumenten:

• rijksmonument;
• provinciaal monument;
• gemeentelijk monument;
• niet (officieel) beschermd monument.

De regelingen voor financiële tegemoetkomingen zijn niet alleen afhankelijk van de categorie monument, maar ook het type object. Binnen de categorieën is namelijk een onderverdeling in type object. Zo zijn er rijksmonumenten met een woonbestemming en gemeentelijke monumenten met een maatschappelijke functie.

Er zijn veel instanties die subsidies, vergoedingen, leningen en andere financiële tegemoetkomingen verstrekken. Dit is afhankelijk van het type monument en de regeling waar u gebruik van wilt maken.

Het aanvragen van een financiële tegemoetkoming vereist meestal flink wat inspanning. Er moeten allerhande vragen worden beantwoord en documenten worden overgelegd, zoals plannen, werkbeschrijvingen, begrotingen en rekeningen. Daarnaast worden vaak tekeningen en foto’s gevraagd.

Nee, voor sommige regelingen kunt u zich alleen aanmelden in een bepaalde periode van het jaar of tot een bepaalde datum. Houd er rekening mee dat het vaak tot een half jaar duurt voordat duidelijk is of uw aanvraag wordt geaccepteerd. Bij vrijwel alle regelingen geldt dat nog niet met de werkzaamheden mag worden begonnen voordat de financiële tegemoetkoming is toegezegd. Het is dus belangrijk om zo vroeg mogelijk te inventariseren op welke regelingen aanspraak kunt en wilt maken.

Nee, vaak duurt het enkele maanden voordat u weet of uw aanvraag wordt gehonoreerd. In de meeste gevallen mag u pas met de werkzaamheden starten nadat de financiële tegemoetkoming is toegezegd.

Verschillende websites verschaffen informatie over de financiering van uw monumenten en het onderhoud ervan.

www.monumenten.nl: de organisatorische en financiële aspecten van de aankoop, het onderhoud, de restauratie en herbestemming van monumentale objecten.

www.restauratiefonds.nl: informatie over financieringsvormen voor werkzaamheden aan monumenten (o.a. laagrentende leningen).

www.cultureelerfgoed.nl: informatie over Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en een aantal subsidieregelingen.

www.limburg.nl/loket/subsidies/: overzicht van de subsidieregelingen van de Provincie Limburg, waaronder die voor monumenten.

Leden van Monumentenwacht Limburg kunnen tegen een gereduceerd tarief gebruikmaken van onze diensten. Bekijk onze tarievenlijst voor de uurtarieven. U bent dan verzekerd van:

• (Twee)jaarlijks een conditiemeting van uw pand;
• Kleine herstelwerkzaamheden tijdens de inspectie;
• Snel antwoord op uw vragen: wij kennen klant en uw pand;
• Informatie over financieringsmogelijkheden;
• Adviezen over preventief onderhoud aan uw pand.

De provinciale subsidie aan Monumentenwacht vindt zijn grondslag in de behoefte van Rijk, Provincie en gemeenten aan een onafhankelijke organisatie met bouwkundige en bouwhistorische kennis en kunde om de staat van een monument te kunnen beoordelen, onderhouds- en restauratieplannen te toetsen, de kwaliteit van het opgeleverde restauratiewerk te keuren en eigenaren te stimuleren om tot onderhoudsmaatregelen over te gaan. De inspanningen van Monumentenwacht zijn erop gericht om verval en teloorgang van monumentale waarden te verhinderen en onnodig dure restauraties te voorkomen.

Om het werk van Monumentenwacht mogelijk te maken, verstrekken de provincies een exploitatiesubsidie die onder meer wordt aangewend om abonnementhouders in staat te stellen tegen een aantrekkelijk tarief inspecties te laten uitvoeren. De Belastingdienst merkt Monumentenwacht aan als een sociaal-culturele instelling, waardoor de reguliere inspectiewerkzaamheden niet BTW-plichtig zijn. De BTW vrijstelling geldt niet voor de aanvullende diensten (opstellen onderhoudsplannen, werkbeschrijvingen etc.).

Op deze pagina vindt u meer informatie over een lidmaatschap van Monumentenwacht Limburg. Ook kunt u op deze pagina lid worden van de Monumentenwacht.

Een lidmaatschap bij Monumentenwacht Limburg kost € 55,- per jaar in 2022. Bekijkt u onze tarievenlijst voor de huidige tarieven. Met een lidmaatschap bent u verzekerd van één- of tweejaarlijkse inspectie van uw monumenten. U ontvangt een inspectierapport met deskundige en preventieve onderhoudsadviezen met kosten raming. Het inspectierapport kunt u gebruiken voor subsidieaanvragen. Kleine herstelwerkzaamheden voeren we meteen uit. Ook heeft u een aanspreekpunt over zaken als subsidies, onderhoudsplannen en energiebesparing.

Natuurlijk. U betaalt dan wel een hoger tarief. Op de lange termijn is een lidmaatschap voordeliger. Bovendien blijft het onderhoud van uw pand gewaarborgd.

U kunt eerst een intakegesprek aanvragen. Zo kunt u kennismaken met onze organisatie. Aan een intakegesprek zijn geen kosten verbonden. Ja, ik wil graag een intakegesprek plannen.

Nee. Dat bepaalt u zelf. Als u subsidies wilt aanvragen, is een inspectierapport van een onafhankelijke deskundige vaak een vereiste. Ook staat er in de Erfgoedwet dat u uw pand niet het noodzakelijke onderhoud mag onthouden. Wij helpen u erbij om te bepalen wat ‘noodzakelijk’ is, en wat kan wachten.

Het Rijk heeft een register waarin alle rijksmonumenten zijn opgenomen. Daar vindt u alle registergegevens van uw pand.