Draaiboeken wateroverlast voor musea, archieven, bibliotheken en monumenten.
Tijdens de hoogwatercrisis van 2021 werden 3 musea en 136 monumenten rechtstreeks getroffen door wateroverlast. Reden voor het Huis voor de Kunsten Limburg, de Monumentenwacht Limburg en het programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL) om de handen ineen te slaan en twee draaiboeken te realiseren: een draaiboek voor monumenten en een draaiboek voor instellingen met een collectie (zoals musea, archieven en bibliotheken). De draaiboeken hebben ten doel om mensen bewust te maken van de mogelijke gevolgen van (extreme) wateroverlast en te laten zien welke maatregelen zij zelf kunnen treffen om zich beter voor te bereiden op wateroverlast. Eerder werd ook al een draaiboek voor buurten en kernen gerealiseerd en verspreid onder de Limburgse gemeenten.
In de wereld van vandaag, waarin klimaatverandering de dreiging van weersextremen vergroot, is het essentieel om beter voorbereid te zijn op de gevolgen daarvan. De draaiboeken geven aan wat mensen vooraf (samen) kunnen regelen en doen, om zich beter voor te bereiden en te beschermen tegen wateroverlast. De draaiboeken zijn uitgebreid en gedetailleerd, omdat ze alle relevante aspecten voor elke fase van een hoogwatercrisis behandelen: de voorbereidingsfase, de fase waarin wateroverlast dreigt, de fase waarin het water de omgeving bereikt en de fase na de wateroverlast. De draaiboeken bevatten ook uitgebreide checklists om ervoor te zorgen dat alle relevante aspecten aandacht krijgen in de voorbereiding.
Waarom naast het eerder uitgebrachte draaiboek voor buurten en kernen aparte draaiboeken voor monumenten en collecties? Omdat eigenaren van collecties en monumenten bij wateroverlast voor specifieke problemen komen te staan die om extra (en in vergelijking met buurten soms ook: andere) maatregelen vragen.
Monumenten liggen vaak in inundatiegebieden: gebieden die bedoeld zijn om onder water te lopen bij wateroverlast. Er is echter sprake van oude bouwmethoden en -materialen, die bij contact met water extra gevoelig zijn en waarbij voor het nemen van beschermingsmaatregelen en bij herstel vaak specifieke deskundigheid nodig is. Herstel is bij monumenten meestal ook extra kostbaar. Datzelfde geldt voor collecties in musea, archieven en bibliotheken.
Het Huis voor de Kunsten Limburg, Monumentenwacht Limburg en WRL hopen met deze draaiboeken een effectieve handreiking te bieden aan monumenten en instellingen met een collectie om de gevolgen van wateroverlast te verminderen.
Samen met MKB Limburg werkt WRL ook nog aan een draaiboek voor bedrijven en instellingen.
WRL
Tegelijkertijd werken de overheden in Limburg aan allerlei maatregelen om wateroverlast te beperken. Denk aan de versterking en aanleg van dijken, de aanleg van waterbuffers, de verbreding/verdieping van waterlopen, enzovoorts. Om grote hoeveelheden water beter op te vangen of weg te laten stromen, is een aanpassing nodig van het watersysteem. Hiervoor is het programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL) opgericht. Daarin werken alle Limburgse gemeenten, Waterschap Limburg, Provincie Limburg en het Rijk samen om Limburg beter voor te bereiden op en te beschermen tegen extreme wateroverlast.
Het kost tijd om dit op een goede manier te doen. In de tussentijd gaan wij samen kijkenat de inwoners van Limburg alvast kunnen doen om goed voorbereid te zijn op wateroverlast.